Λίστα αντικειμένων
Το λέιζερ έχει πολλές εφαρμογές, εκτός από τη θεραπευτική του χρήση, που γνωρίζουμε για διάφορες οφθαλμολογικές παθήσεις (όπως πχ η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια) ή για την αντιμετώπιση διαθλαστικών σφαλμάτων (όπως πχ το λέιζερ μυωπίας). Στη δημοσίευση αυτή θα ασχοληθούμε με προβλήματα, που έχουν αναφερθεί ότι προκαλεί στα μάτια το λέιζερ, όταν αυτό χρησιμοποιείται για αισθητικούς λόγους, με συνηθέστερο την αφαίρεση τριχών από διάφορα σημεία του σώματος.
Για την αποτρίχωση χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο το λέιζερ αλεξανδρίτη (μήκους κύματος 755nm). Λιγότερες βιβλιογραφικές αναφορές υπάρχουν για το diode λέιζερ (μήκους κύματος 800nm) και για το YAG λέιζερ (μήκους κύματος 1064nm). Τα λέιζερ αυτά εφαρμόζονται σε συγκεκριμένα μέρη του σώματος και συγκεκριμένα απορροφώνται από σημεία πλούσια σε χρωστική, όπως είναι ο θύλακας της τρίχας. Αν όμως γίνει λανθασμένη εφαρμογή του λέιζερ, μπορεί αυτό να απορροφηθεί και από σημεία του ματιού όπως η ίριδα καθώς και το μελάγχρουν επιθήλιο του αμφιβληστροειδούς. Εκτός αυτών θερμικές βλάβες μπορούν όμως να συμβούν και σε άλλες δομές του οφθαλμού.
Συγκεκριμένα έχουν αναφερθεί οι ακόλουθες επιπλοκές:
1) βλάβες στην ίριδα: Η ίριδα μπορεί να πάθει φλεγμονή, την επονομαζόμενη ιριδοκυκλίτιδα. Αυτή περιλαμβάνει ερυθρότητα, πόνο και φωτοφοβία και η αντιμετώπισή της περιλαμβάνει τη λήψη ισχυρών κορτιζονούχων κολλυρίων. Επίσης μπορεί να πάθει εστιακή ατροφία, η οποία συνοδεύεται από μη αναστρέψιμη, διαφορετικού βαθμού βαρύτητας φωτοευαισθησία. Τέλος έχουν αναφερθεί διαταραχές του σχήματος της κόρης, αναλόγως της βαρύτητας βλαβών στον σφιγκτήρα μυ.
2) βλάβες στον αμφιβληστροειδή: Ενδέχεται να προκληθούν εστιακές αμφιβληστροειδικές αιμορραγίες. Επίσης μπορεί να προκληθεί τοπική ατροφία του μελάγχρωου επιθηλίου, το οποίο αναλόγως την εντόπιση και την έκταση μπορεί να συνεπάγεται τοπικό σκότωμα στο οπτικό πεδίο του ασθενούς (έστω κι αν αυτό πρέπει να είναι πολύ κεντρικά, για να γίνεται πρακτικά αντιληπτό).
3) λοιπές βλάβες: Έχουν αναφερθεί αποπτώσεις επιθηλίου κερατοειδούς με διαφορετικού βαθμού συνοδές ουλές και σπάνια πρόκληση καταρράκτη, δηλαδή θολώσεων του κρυσταλλοειδούς φακού του ματιού.
Προστατευτικά, η χρήση των ειδικών γυαλιών είναι αποδεδειγμένα αποτελεσματική και πρακτικά χαρακτηρίζεται δικαίως ως ένα από τα εκ των ων ουκ άνευ μέτρα πρόληψης. Οι προαναφερθείσες επιπλοκές συνέβησαν συνήθως όταν η χρήση του λέιζερ ήταν γύρω από την περιοχή των οφθαλμών και κυρίως σε περιπτώσεις αποτρίχωσης στα φρύδια, και σπανιότερα σε αποτριχώσεις άλλων περιοχών του σώματος. Ωστόσο η χρήση των προστατευτικών γυαλιών είναι πολύ σημαντική και πρακτικά εκμηδενίζει την πιθανότητα οφθαλμικών βλαβών. Μια παλιότερη τεχνική προστασίας, σύμφωνα με την οποία το απλό κλείσιμο των βλεφάρων αρκεί για την προστασία των ματιών, έχει αποδειχθεί ότι είναι εσφαλμένη και επικίνδυνη, διότι το δέρμα του βλεφάρου είναι πολύ λεπτό και δεν επαρκεί για την ασφαλή προστασία των βαθύτερων οφθαλμικών δομών.
Συμπερασματικά, η λέιζερ αποτρίχωση είναι μια δημοφιλέστατη και εν γένει ασφαλής τεχνική. Επειδή όμως η χρήση του μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές στα μάτια του ασθενούς, κάποιες από τις οποίες είναι και επώδυνες και μη αναστρέψιμες, η χρήση προστατευτικών γυαλιών είναι απαραίτητη σε κάθε περίπτωση.